Mua bán nhà đất bằng hình thức lập vi bằng có hợp pháp không

​​​​​

1. Mua bán bằng hình thức lập vi bằng là gì?

Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, nhằm ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà họ trực tiếp chứng kiến theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức. Trong quá trình lập vi bằng, Thừa phát lại sẽ mô tả một cách trung thực, khách quan sự kiện diễn ra, có thể kèm theo hình ảnh, video làm chứng cứ. Thừa phát lại là người được Nhà nước bổ nhiệm, có chức năng thực hiện các công việc như lập vi bằng, tống đạt, xác minh điều kiện thi hành án dân sự,… Theo đó, việc mua bán nhà đất qua vi bằng thực chất chỉ ghi nhận việc giao nhận tiền, giấy tờ giữa hai bên, không thay thế hợp đồng chuyển nhượng có công chứng theo quy định pháp luật. Do đó, vi bằng không có giá trị pháp lý để xác lập quyền sở hữu hay sử dụng nhà đất, mà chỉ là nguồn chứng cứ nếu có tranh chấp phát sinh sau này.

2. Mua nhà đất qua hình thức lập vi bằng có hợp pháp không?

Trong thực tế, nhiều người thực hiện mua bán nhà đất thông qua hình thức lập vi bằng – tức là bên mua và bên bán giao dịch với nhau dưới sự chứng kiến của Thừa phát lại, lập thành vi bằng ghi nhận việc giao tiền, giao giấy tờ, bàn giao nhà đất, và văn bản này được đóng dấu xác nhận của Thừa phát lại.

Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng vi bằng không có giá trị pháp lý thay thế cho hợp đồng mua bán được công chứng, chứng thực. Việc lập vi bằng chỉ ghi nhận hành vi giao dịch chứ không làm phát sinh quyền sở hữu, quyền sử dụng nhà đất cho bên mua.

Căn cứ khoản 2 Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP, vi bằng không thay thế được các loại văn bản công chứng, chứng thực hay văn bản hành chính khác. Đồng thời, tại khoản 5 Điều 37 của Nghị định này, Thừa phát lại không được lập vi bằng để ghi nhận sự kiện, hành vi nhằm chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng đất đai, đặc biệt là trong các trường hợp không có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu theo quy định.

Do đó, vi bằng không có giá trị pháp lý trong việc xác lập giao dịch chuyển nhượng bất động sản. Nếu các bên tranh chấp, vi bằng chỉ là một trong những nguồn chứng cứ, không phải là căn cứ pháp lý để sang tên hay bảo vệ quyền sở hữu cho bên mua.

Việc lập vi bằng sai mục đích (ví dụ: lập vi bằng mua bán nhà đất thay cho công chứng) có thể bị xử phạt hành chính từ 10 đến 15 triệu đồng, đồng thời Thừa phát lại lập vi bằng sai còn có thể bị tước thẻ hành nghề từ 6 đến 9 tháng (theo khoản 4 và 8 Điều 32 Nghị định 82/2020/NĐ-CP).

Ngoài ra, do giao dịch không hợp pháp, nếu bên bán tiếp tục thế chấp, bán lại tài sản cho người khác hoặc xảy ra tranh chấp, người mua sẽ gần như không được pháp luật bảo vệ.

Mặc dù không được dùng để xác lập giao dịch mua bán, nhưng vi bằng có thể được lập hợp pháp trong một số trường hợp cụ thể liên quan đến nhà đất như:

- Ghi nhận việc đặt cọc mua bán;

- Ghi nhận việc giao nhận tiền

- Ghi nhận bàn giao tài sản (nhà, đất, giấy tờ);

- Ghi nhận tình trạng tài sản để làm chứng cứ tranh chấp sau này.

Trong các trường hợp này, vi bằng chỉ mang giá trị là nguồn chứng cứ hỗ trợ, không thể thay thế hợp đồng công chứng để làm cơ sở sang tên tài sản.

Tóm lại, vi bằng không có giá trị pháp lý để mua bán, chuyển nhượng nhà đất, và việc lập vi bằng thay thế hợp đồng công chứng là trái với quy định pháp luật. Việc mua bán nhà đất bằng vi bằng tiềm ẩn rủi ro rất lớn, đặc biệt đối với người mua.

Người dân khi thực hiện giao dịch bất động sản cần thực hiện đầy đủ thủ tục pháp lý, đặc biệt là công chứng hợp đồng và đăng ký biến động để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Trên đây là thông tin chi tiết về Thị trường bất động sản mà Đất Vàng Việt Nam muốn chia sẻ với bạn. 

Truy cập website để cập nhật thông tin mới nhất và tin tức nóng hổi từ thị trường bất động sản toàn quốc.

Đất vàng Việt Nam

​​Nền tảng tra cứu dữ liệu liên thông Quy hoạch - Dự án - Giá đất