Thị trường bất động sản là gì? Tìm hiểu đặc điểm, vai trò và phân loại

Thị trường bất động sản là gì?

Theo Bộ Luật Dân sự Việt Nam, bất động sản được định nghĩa là những tài sản gắn liền với đất đai, cụ thể bao gồm đất đai, nhà ở, các công trình xây dựng gắn liền với đất đai, cùng các tài sản gắn liền với nhà ở, công trình xây dựng đó; các tài sản khác gắn liền với đất đai; và các tài sản khác do pháp luật quy định.

Thị trường bất động sản là một lĩnh vực rộng lớn, liên quan đến nhiều ngành nghề và lĩnh vực như đất đai, xây dựng, kiến trúc, môi trường, thuế, và giao dịch đảm bảo. Ngoài ra, bất động sản là một loại hàng hóa đặc biệt, việc kinh doanh loại hình này sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động kinh doanh, đầu tư, tái đầu tư, tài chính, tiền tệ, đầu cơ, quỹ dự trữ và dự phòng. 

Trong nền kinh tế thị trường, bất động sản có mối liên hệ chặt chẽ với việc xây dựng và quản lý nhà nước về đất đai, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất. Nó vừa mang tính khu vực, vừa chịu sự chi phối của các yếu tố quốc tế. Pháp luật về quyền sử dụng đất và thị trường bất động sản là một phần quan trọng của hệ thống pháp luật về đất đai và nhà ở của Việt Nam.

Nhìn chung, thị trường bất động sản là nơi các mối quan hệ giao dịch quyền sử dụng đất và tài sản trên đất diễn ra  trong một khu vực địa lý nhất định, vào một thời điểm cụ thể. 

Phân loại thị trường bất động sản

Thị trường bất động sản được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, nhằm mục đích nghiên cứu, đánh giá và dự báo xu hướng thị trường. Dưới đây là một số cách phân loại phổ biến:

1. Theo mức độ kiểm soát của Nhà nước:

• Thị trường chính thức: Bao gồm các giao dịch được thực hiện theo quy định của pháp luật, được Nhà nước kiểm soát và giám sát chặt chẽ. Ví dụ: giao dịch tại các trung tâm đấu giá, các tổ chức tài chính như ngân hàng, công ty cho thuê tài chính, các khách sạn và các doanh nghiệp kinh doanh địa ốc uy tín.

• Thị trường phi chính thức: Bao gồm các giao dịch diễn ra bên ngoài khuôn khổ pháp luật, không được Nhà nước kiểm soát. 

2. Theo trình tự tham gia thị trường:

• Thị trường quyền sử dụng đất: Bao gồm các giao dịch mua bán, chuyển nhượng, cho thuê quyền sử dụng đất.

• Thị trường xây dựng và bán hoặc cho thuê bất động sản: Bao gồm các hoạt động đầu tư, thi công, xây dựng nhà ở, công trình công cộng và các công trình khác để bán hoặc cho thuê.

• Thị trường bán hoặc cho thuê lại bất động sản: Bao gồm các hoạt động mua lại hoặc cho thuê lại các bất động sản đã từng được sở hữu hoặc thuê.

3. Theo loại hàng hóa bất động sản trên thị trường

• Thị trường đất đai

• Thị trường nhà ở

• Thị trường bất động sản công nghiệp

• Thị trường bất động sản văn phòng, công sở

• Thị trường bất động sản dịch vụ

1. Theo tính chất của giao dịch

• Thị trường mua bán bất động sản

• Thị trường thuê và cho thuê bất động sản

• Thị trường giao dịch các bất động sản dùng để thế chấp, bảo hiểm

• Thị trường giao dịch các bất động sản dùng để góp vốn liên doanh.

Đặc điểm của thị trường bất động sản

Căn cứ theo Hiến pháp năm 1992, Luật đất đai năm 1993 quy định đất có giá và thừa nhận quyền sử dụng đất là một loại hàng hóa đặc biệt. Quan niệm trên đã khai thông một loại thị trường có vai trò quan trọng trong nền kinh tế thị trường, đó là Thị trường bất động sản. Sau đây là những đặc điểm nổi bật của thị trường bất động sản:

Thứ nhất, bất động sản là một loại hàng hóa đặc biệt, do đó cần có phương thức mua bán, chuyển nhượng đặc biệt. Khi mua bán, phải thỏa mãn hai yêu cầu pháp lý:

• Yêu cầu về ký kết và thực hiện hợp đồng mua bán, chuyển nhượng.

• Thủ tục đăng ký chủ quyền, thực hiện các nghĩa vụ với cơ quan quản lý Nhà nước để xác lập sở hữu tài sản. Khi tham gia giao dịch trên thị trường, người cho vay, người mua, người thuê, bên thứ ba khác có nhu cầu về Bất động sản cần tìm hiểu lý lịch, nguồn gốc xem đó có phải là tài sản rủi ro hay không.

Thứ hai, thị trường bất động sản là nơi diễn ra hoạt động giao dịch giữa người mua và người bán bất động sản. Hoạt động thuê bất động sản chính là việc mua quyền sử dụng bất động sản trong một khoảng thời gian nhất định.

Thứ ba, để hình thành và phát triển, thị trường bất động sản cần có ba yếu tố: chủ thể, khách thể và giới trung gian. Thiếu một trong ba yếu tố này thì thị trường bất động sản không thể hoàn thiện.

• Chủ thể tham gia thị trường bất động sản bao gồm: người môi giới, công ty tư vấn, nhà đầu tư, giới trung gian, người bán và người mua bất động sản.

• Khách thể của thị trường bất động sản bao gồm đất đai và các tài sản gắn liền với đất trên lãnh thổ Việt Nam. Nhu cầu sử dụng đất rất đa dạng, và lợi ích mà các chủ thể hướng tới chính là đất đai, vốn không phải là vô tận mà là nguồn tài nguyên có hạn, được sử dụng một cách cụ thể.

• Giới trung gian có tác động lớn đến thị trường bất động sản, đóng vai trò là động lực cho sự phát triển của thị trường thông qua hoạt động môi giới từ việc tìm địa điểm cho đến khi xây dựng xong. Để thị trường bất động sản lành mạnh, cần thay thế các “cò” bằng đội ngũ chuyên viên môi giới được đăng ký hành nghề.

Thứ tư, thị trường bất động sản mang tính đặc thù theo vùng và khu vực. Mỗi vùng, mỗi địa bàn có phong tục, tập quán, phong cách sống riêng, ảnh hưởng đến thị hiếu và tâm lý về bất động sản. Cách dựng nhà ở nông thôn khác với vùng trung du miền núi, và cách sống của miền Bắc khác với đồng bằng sông Cửu Long. Bất động sản không tập trung mà trải rộng khắp cả nước, với mỗi vùng có đặc trưng địa phương riêng, quy mô và trình độ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và dân số khác nhau. Điều này dẫn đến sự khác biệt về quy mô và hình thức hoạt động của thị trường bất động sản.

Thứ năm, các yếu tố tác động đến chất lượng hoạt động của thị trường bất động sản bao gồm: trình độ phát triển kinh tế của đất nước, những cơ hội và thách thức của thời cuộc và sự tác động của hội nhập kinh tế quốc tế.

Những vai trò của thị trường BĐS là gì?

Thị trường bất động sản đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và xã hội, thể hiện qua các khía cạnh sau:

1. Góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển:

• Tạo cơ hội cho các ngành khác: Phát triển thị trường BĐS thúc đẩy nhu cầu về vật liệu xây dựng, nội thất, dịch vụ vận chuyển, ... tạo động lực cho các ngành liên quan phát triển.

• Thu hút nguồn lực đầu tư: BĐS là kênh đầu tư hấp dẫn, thu hút nguồn vốn lớn từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước, góp phần tăng cường nguồn vốn cho phát triển kinh tế.

2. Động lực cho hoạt động đầu tư:

• Kênh đầu tư sinh lời: BĐS có tiềm năng tăng giá cao, mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư.

• Tài sản đảm bảo: BĐS được xem là tài sản đảm bảo cho các khoản vay vốn, góp phần thúc đẩy hoạt động đầu tư, kinh doanh.

3. Đóng góp vào tăng trưởng kinh tế

• Tăng chi tiêu cho nhà ở: Chi tiêu cho nhà ở chiếm tỷ trọng lớn trong chi tiêu của người dân, góp phần thúc đẩy tăng trưởng GDP.

• Tạo nguồn thu ngân sách: Thuế thu nhập từ hoạt động kinh doanh BĐS, thuế sử dụng đất đai,... là nguồn thu quan trọng cho ngân sách nhà nước.

4. Mở rộng thị trường trong và ngoài nước

• Thu hút đầu tư nước ngoài: BĐS là kênh đầu tư hấp dẫn đối với nhà đầu tư nước ngoài, góp phần thu hút vốn FDI và thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế.

• Mở rộng thị trường trong nước: Phát triển thị trường BĐS giúp đa dạng hóa sản phẩm, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân và doanh nghiệp.

5. Ổn định xã hội

• Giải quyết vấn đề nhà ở: BĐS cung cấp nơi ở cho người dân, góp phần ổn định xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống.

• Tạo việc làm: Hoạt động BĐS tạo ra nhiều việc làm cho người lao động, góp phần giảm thiểu tỷ lệ thất nghiệp.

6. Nâng cao đời sống của nhân dân:

• Cải thiện điều kiện nhà ở: BĐS giúp người dân có được nhà ở khang trang, tiện nghi, nâng cao chất lượng cuộc sống.

• Đáp ứng nhu cầu dịch vụ: Phát triển thị trường BĐS thúc đẩy phát triển các dịch vụ liên quan như: y tế, giáo dục, vui chơi giải trí,... đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.

7. Thúc đẩy đổi mới các chính sách:

• Hoàn thiện hệ thống pháp luật: Phát triển thị trường BĐS đòi hỏi phải hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai, BĐS để đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả.

• Cải thiện quản lý nhà nước: Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với thị trường BĐS, đảm bảo sự phát triển lành mạnh, bền vững.

Nhìn chung, thị trường bất động sản đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân và đảm bảo an ninh, trật tự xã hội. Do đó, cần có những chính sách phù hợp để phát triển thị trường BĐS một cách lành mạnh, bền vững.

Trên đây là thông tin chi tiết về Thị trường bất động sản mà Đất Vàng Việt Nam muốn chia sẻ với bạn. 

Truy cập website để cập nhật thông tin mới nhất và tin tức nóng hổi từ thị trường bất động sản toàn quốc.

​​Đất vàng Việt Nam

​​Nền tảng tra cứu dữ liệu liên thông Quy hoạch - Dự án - Giá đất

​​Big Data chính xác, phong phú, minh bạch cho nhà đầu tư và mọi đối tượng khách hàng

​​Hotline: 0961.85.0990

Xem thêm: Động sản là gì? So sánh bất động sản và động sản​